Tekst Mariusza luty 2021

STANISŁAW MARUSARZ

Był wybitnym polski sportowcem. Specjalizował się w skokach narciarskich, zjeździe, kombinacji klasycznej i alpejskiej oraz w biegach sztafetowych. Był wszechstronnie utalentowanym sportowcem sportów zimowych. Sport był dla niego życiem, życie było sportem. Narty były treścią jego życia, największą pasją. Mistrz świata, wielokrotny olimpijczyk i rekordzista Polski, trener  i propagator sportu. Autor książek o tematyce sportowej. W swoim bogatym życiu był też kurierem tatrzańskim, żołnierzem Armii  Krajowej w stopniu podporucznika. Odznaczony został wieloma orderami w tym Srebrnym Krzyżem  Virtuti Militari. 
 Jego życie można podzielić w następujący sposób:
 

Rodzina

Stanisław Marusarz urodził się 18 czerwca 1913r. w rodzinie góralskiej  w Zakopanym. Miał cztery siostry. Rodzina Stanisława Marusarza ma piękne korzenie patriotyczne zwłaszcza z okresu niemieckiej okupacji.
Skakać zaczął już w wieku 10 lat. W latach 20-stych jako młody junior wygrywał już wiele konkursów na Krokwi. W następnych latach przyszły już sukcesy międzynarodowe.

Lata 1931-1935

Stanisław Marusarz 1931 roku wygrał konkurs w Zakopanym i Wiśle. Zdobył też wicemistrza Polski w skokach. W 1932 roku zostaje mistrzem Polski w skokach, a także kombinacji klasycznej i w sztafecie. Ustanawia rekord  Krokwi i Polski.  Zagrał też w filmie Adama Krzeptowskiego Biały ślad. W latach 1933-35 wielokrotnie zwyciężał w konkursach skoków w Polsce, Czechosłowacji i Jugosławii.

Lata 1936-39

Występuje na mistrzostwach świata bez sukcesów. W Mistrzostwach Świata zajmuje  2 miejsce w otwartym konkursie skoków i  wicemistrzostwo świata. W1938 roku w plebiscycie Przeglądu Sportowego, został przez kibiców wybrany najlepszym sportowcem  Polski. W 1939 roku podczas konkursu skoków doznał poważnej kontuzji. W1938 został kierownikiem schroniska Na Pysznej. Po wybuchu 2 wojny światowej schronisko to  stało się punktem przerzutowym dla kurierów tatrzańskich.

Lata 1939-45

Po wkroczeniu  wojsk niemieckich do  Polski, Stanisław Marusarz wstąpił do  Związku  Walki Zbrojnej. Od października 1939 przeprowadza ludzi, przenosi materiały konspiracyjne i  pieniądze na trasie Zakopane - Budapeszt. II krotnie jest zatrzymywany przez słowacką służbę  graniczną Josefa Tiso, i dwa razy udaje mu się uciec z aresztu. Podczas kolejnej ucieczki  na Węgry wraz z żoną, zostają zatrzymani i oddani Niemcom. Przebywają w areszcie Muszynie i Nowym Sączu a następnie w krakowskim więzieniu gestapo przy ulicy Montelupich.

Żona  Irena udając ciążę zostaje zwolniona z nowosądeckiego więzienia. Marusarz zostaje  w wiezieniu i  odmawia współpracy z okupantami. W1940 roku ucieka z krakowskiego więzienia Montelupich co wzbudziło podziw w okupowanej Polsce. Marusarz pieszo wraca do Zakopanego, a następnie przedziera się na Węgry gdzie przebywa do końca wojny. Do Zakopanego  powraca 1945 roku, prowadzi schronisko turystyczne na Ornaku.

Lata 1946-57

W 1946 roku zostaje międzynarodowym mistrzem Czechosłowacji w skokach a także zdobywa złote medale  na mistrzostwach Polski w skokach i kombinacji. Marusarz od 1946 roku zaczyna mieć  problemy z Urzędem Bezpieczeństwa i przez 2 lata ukrywa się w Karpaczu.  W1951 roku po raz 10 zostaje  Mistrzem Polski i otrzymuje tytuł zasłużonego Mistrza Sportu. W1957 kończy karierę sportową a  zaczyna karierę trenerską. Zostaje kierownikiem zakopiańskich skoczni. Przebudowuje Średnią i  Dużą Krokiew na mistrzostwa Świata 1962 roku.

Lata 1966 -1990

W1966  został zaproszony do otwarcia konkursu Turnieju Czterech Skoczni w Garmisch-Partenkirchen.
W 1969 roku zostaje wybranym narciarzem 50-lecia. A w 1975 roku otrzymał nagrodę imienia Janusza Kusocińskiego za osiągnięcia w sporcie i życiu zawodowym oraz za kierowanie się w życiu zasadami moralnymi. Swój ostatni skok oddał w Zakopanym w 1979 roku w wieku 66 lat na potrzeby filmu Dziadek.

Śmierć

Zmarł na zawał serca 29 października 1993 roku, wygłaszając przemówienie na pogrzebie Wacława Felczaka - swojego dowódcy w czasach okupacji – na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanym, osuwając się na  ręce ambasadora Węgier Akosa Engelmayera. Na cmentarzu tym też  został pochowany.

Opracowano na podstawie:
1. Wikipedia, Stanisław Marusarz
Mariusz S.
Warszawa, dnia 23.01.2021r.